พัฒนาไทยแลนด์ ให้เป็นดินแดนคาร์บอนต่ำ

พัฒนาไทยแลนด์ ให้เป็นดินแดนคาร์บอนต่ำ
แนวทางลดการปล่อย CO₂ จากภาคอุตสาหกรรมและพื้นที่เมือง ประเทศไทยเป็นสังคมคาร์บอนต่ำ

ในยุคสมัยของการพัฒนา พัฒนา และพัฒนา โดยเฉพาะด้านเศรษฐกิจและการขยายเมือง ทำให้ต้องใช้พลังงานมหาศาลในการทำอุตสาหกรรม เพื่อการส่งออกซึ่งสร้างรายได้ให้ประเทศพร้อม ๆ กับสนองความต้องการของประชาชนในพื้นที่เมือง

แต่ยิ่งทำอุตสาหกรรมมากขึ้น และสนองความอยากมีอยากใช้มากขึ้น การปล่อยก๊าซเรือนกระจกก็ยิ่งมากขึ้น ทำให้โลกร้อนขึ้น โดยพบว่า ภาคอุตสาหกรรมปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือ CO₂ มากถึง 119 MtCO₂eq คิดเป็นร้อยละ 38 จากการปล่อยทั้งหมดของไทย โดยเมืองหลวงอย่างกรุงเทพฯ ปล่อยก๊าซนี้มากถึงเกือบ 45.8 MtCO₂eq ต่อปี

แนวคิดสวนกระแสที่จะเข้ามาช่วยลดปัญหาการปล่อย CO₂ ดังกล่าวก็คือ มาตรการสร้าง “สังคมคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Society)” หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า “LCS” เพื่อมุ่งพัฒนาไทยสู่การเป็นสังคมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ภาคอุตสาหกรรม ก็คาร์บอนต่ำได้

          นักวิจัยได้วิเคราะห์ผลการลดปริมาณ CO₂ ในภาคอุตสาหกรรม และผลพลอยได้ต่าง ๆ จากภาพจำลองเชิงนโยบาย ทำให้ได้แนวทางหลายประการกล่าวคือ

          มาตรการลด แต่เพิ่ม เป็นผลจากการศึกษา Asia-Pacific Integrated Model (AIM)/Enduse ซึ่งเป็นแบบจำลองการเลือกใช้เทคโนโลยี เพื่อ “ลดปริมาณการใช้พลังงาน” แต่ “เพิ่มประสิทธิภาพ” และลดการปล่อย CO₂ ไปพร้อม ๆ กับการพัฒนาเศรษฐกิจ เพื่อให้สิ่งแวดล้อมดีขึ้น โดยการใช้ Marginal Abatement Cost (MAC) หรือ เส้นโค้ง “ต้นทุนการลดการปล่อย CO₂” ซึ่งจะเท่ากับ ต้นทุนด้านพลังงานที่เพิ่มขึ้นหรือลดลง เมื่อปรับเปลี่ยนเทคโนโลยีการผลิต โดยต้องเลือกจากต้นทุนที่ “ต่ำที่สุด” โดยมีปัจจัยคือความพึงพอใจ พลังงานที่มีใช้ และการสนับสนุนวัสดุอุปกรณ์การผลิต

ความตั้งใจที่จะลด ช่วยกำหนดความสำเร็จ จากภาพจำลอง Business As Usual (BAU) พบว่า LCS scenarios จากความตั้งใจที่จะลดการปล่อย CO₂ โดยกำหนดเป้าหมายตั้งแต่ LCS ต่ำไปจนถึงสูง ด้วยการปรับเปลี่ยนเทคโนโลยี เช่น เชื้อเพลิงชีวภาพรุ่นที่ 2 การดักจับและจัดเก็บคาร์บอน (Carbon Capture and Storage; CCS) จะสามารถช่วยลดการสะสม CO₂ ลงได้ประมาณร้อยละ 35 ในปี 2050 พร้อมทั้งช่วยบรรเทาผลกระทบจากมลพิษทางอากาศในท้องถิ่นได้อีกด้วย

กรุงเทพฯ มหานครคาร์บอนต่ำ

          แนวคิด LCS ในเขตเมืองกรุงเทพฯ เป็นแนวทางการพัฒนาสังคมให้มีคุณภาพชีวิตสูงขึ้น โดยเป้าหมายหลักยังคงมุ่งที่ลดการใช้พลังงานและลดการปล่อย CO₂ ด้วย

          ผลที่ได้จาก Multi-Criteria Decision Analysis (MCDA) ชี้ว่า การปล่อย CO₂ ในเมืองจะเพิ่มขึ้นจาก 43 MtCO₂eq ในปี 2015 ไปเป็น 149 MtCO₂eq ในปี ค.ศ. 2050 เพราะคนต้องการใช้พลังงานมากขึ้นขณะที่ Bilan Carbone model ระบุว่า กรุงเทพฯ จะเป็นมหานครคาร์บอนต่ำได้ ด้วยการพัฒนาภายใต้ “2050 LCS” โดยการใช้พลังงานสะอาด และลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิล

9 นโยบาย ขับเคลื่อนเมืองฟ้าอมรสู่คาร์บอนต่ำ แนวทางเพื่อให้กรุงเทพฯ บรรลุ 2050 LCS ดังกล่าว การศึกษาระบุว่า เกือบร้อยละ 60 ของการปรับปรุงประสิทธิภาพการใช้พลังงาน จะประสบความสำเร็จภายในปี ค.ศ. 2050 ประกอบไปด้วย

1. ปรับปรุงการใช้พลังงานจากเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพในภาคที่อยู่อาศัย

2. ปรับปรุงพฤติกรรมการใช้พลังงาน และอัพเกรดเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพภายในอาคาร

3. รหัสอาคาร (Building codes) ระบุการปรับปรุงฉนวนกันความร้อนและมาตรการอนุรักษ์พลังงาน/ลด CO₂ ของอาคารพาณิชย์หรือที่อยู่อาศัย ในเขตเทศบาล/เขตเมือง

4. ปรับปรุงการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพในภาคอุตสาหกรรม

5. อุตสาหกรรมใช้พลังงานทดแทนน้ำมันเชื้อเพลิงฟอสซิล

6. ปรับปรุงการประหยัดน้ำมันเชื้อเพลิงในภาคขนส่ง พร้อมส่งเสริมการใช้ระบบขนส่งสาธารณะ

7. ปรับปรุงประสิทธิภาพยานพาหนะ ทดแทนน้ำมันเชื้อเพลิงด้วยไฮบริดและก๊าซธรรมชาติ

8. ส่งเสริมการขนส่งทางรางและทางน้ำ (Modal Shift) เพื่อประหยัดพลังงานและช่วยลดมลพิษ

9. การผลิตไฟฟ้าก็ต้องปรับปรุงประสิทธิภาพและใช้พลังทดแทนการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงด้วย

ทั้งหมดนี้ จะช่วยให้ไทยกำหนดนโยบายการบริหารจัดการด้านพลังงาน และดำเนินกลยุทธ์การบรรเทาผลกระทบการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ การพัฒนาจึงจะถูกทางและยั่งยืน

อ้างอิง :

Selvakkumaran, S., Limmeechokchai, B., Masui, T., Hanaoka, T., & Matsuoka, Y. (2014). Low carbon society scenario 2050 in Thai industrial sector. Energy Conversion and Management, 85, 663-674.

Selvakkumaran, S., Limmeechokchai, B., Masui, T., Hanaoka, T., & Matsuoka, Y. (2015). A quantitative analysis of Low Carbon Society (LCS) measures in Thai industrial sector. Renewable & Sustainable Energy Reviews, 43, 178-195.

Ali, G., Pumijumnong, N., & Cui, S. (2017). Decarbonization action plans using hybrid modeling for a low-carbon society: The case of Bangkok Metropolitan Area. Journal of Cleaner Production, 168, 940-951.

Photo by Asian Development Bank