มุมมองเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

ผู้ใหญ่จรัสศรี  ฮั่นตระกูล กับมุมมองเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

โดยจรูญ  พลายด้วง

วันที่สถานการณ์ธรรมชาติเปลี่ยนแปลง การประกอบอาชีพยังต้องพึ่งพิงกับธรรมชาติและหากินกับทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งเมื่อเกิดภัยธรรมชาติชุมชนจึงถือว่าเป็นเหตุการณ์ปกติ แต่หลังจากเกิดเหตุการณ์น้ำท่วมในเดือนเมษายน (Summer Flood) เป็นสถานการณ์ที่ชาวบ้านมีความตื่นตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีผลกระทบต่อชุมชน

บ้านบางกระบือหรือ บางควาย  ตำบลท่าไร่ ชุมชนชายทะเล ประกอบอาชีพ  ประมงพื้นบ้าน  ทำนา  ทำสวน และรับจ้าง  ในวันที่สภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลงชุมชนมีความเข้าใจ  รับรู้  และมีแผนการรับมืออย่างไร ผู้ใหญ่เล็ก หรือผู้ใหญ่จรัสศรี  ฮั่นตระกูล ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 6 ต.ท่าไร่ อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช มีมุมมองว่า

ความเข้าใจเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

สภาพภูมิอากาศมีการเปลี่ยนแปลง คือสภาพอากาศ ที่มีความร้อน  ความหนาว  ที่เกิดขึ้นทุกวัน ในอดีตมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นตามฤดูกาล  แต่ปัจจุบันมีความคลาดเคลื่อนไม่สามารถคาดการณ์ได้  

การรับรู้ของชุมชนในเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

ด้วยสภาพปัญหาที่ค่อยๆ เกิดขึ้น อาทิเช่น เมื่อเมฆฝนก่อตัวเป็นพายุ แต่เพียงพักเดียวเมฆก็ผ่านไป คาดเดาได้ยาก ชุมชนมีการรับรู้แบบผ่านไปเพียงผิวเผินจากประสบการณ์ แค่รู้ว่าเกิดการเปลี่ยนแปลงทีละนิดๆ การหากิน ประกอบอาชีพลำบากมากกว่าที่ผ่านมา ในอดีตสมาชิกในชุมชนทำงานอย่างเดียว สามารถเลี้ยงครอบครัวได้..แต่ปัจจุบันไม่สามารถเลี้ยงครอบครัวได้แล้ว รายได้น้อยลง  เนื่องจากปัญหาเกิดครั้งละนิดหน่อย ชาวบ้านจึงไม่นำมาใช้เป็นฐานข้อมูล และยังไม่มีการเตรียมตัวมากนัก

แผนและวิธีการรับมือจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

ชาวบ้านใช้สื่อจากวิทยุ โทรทัศน์เป็นช่องทางในการรับรู้ข้อมูล  เมื่อจะออกทะเลชาวบ้านจะสังเกตความรุนแรงของคลื่นเป็นหลักในการออกหาปลาบวกกับประสบการณ์ของชาวประมง  เมื่อมีเหตุการณ์ภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง หรือมรสุมต่างๆ ชาวบ้านต้อผูกมัดเรือให้แน่น และดูแลเครื่องมือการประกอบอาชีพให้มีสภาพสมบูรณ์และพร้อมอยู่เสมอ

การประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

ไม่มีหน่วยงานของรัฐมาให้ความรู้เรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ชาวบ้านมักรับรู้จากสื่อ   เมื่อเกิดภัยชุมชนจะประสานงานกับป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยทั้งอำเภอและจังหวัด  ฝ่ายพลเรือน มาช่วยเมื่อเกิดเหตุการณ์รวมถึงมาฝึก อพปร.ให้กับชุมชน

คิดว่าอนาคต 10 ปีข้างหน้า มีความรุนแรง หรือไม่

มีความทวีรุนแรงไปเรื่อยๆ เนื่องจาก คนหรือหน่วยงานที่ดำเนินเดินงานเรื่องการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ มีน้อย ชาวบ้านยังไม่คิด หรือแม้แต่หน่วยงานราชการบางหน่วยงาน ก็ยังไม่คิด  ที่จะทำให้ชาวบ้านอยู่ได้ เมื่อเกิดเหตุการณ์หรือการเปลี่ยนแปลง หากหน่วยงานคิดวางแผนก็หน้าจะดำเนินการบ้างแล้วตัวอย่างเช่น  คูระบายน้ำกับการสร้างถนน  ปัจจุบันการสร้างถนนไม่มีคูระบายน้ำ ในอดีตข้างถนนจะมีคูน้ำ เมื่อฝนตกน้ำจะไหลลงคูถนนออกไป แต่เดียวนี้ไม่มีคูถนนเมื่อฝนตกก็จะเกิดน้ำท่วม

แนวคิดในการวางแผนชุมชนเพื่อลดผลกระทบ

การรวมกลุ่มของสมาชิกในชุมชน เพื่อมาพูดคุยหาแนวทางแก้ไขเนื่องจากว่าปัญหาไม่สามารถแก้คนเดียวได้ ต้องพูดคุยกัน

ในวันที่สภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลงชุมชนก็ยังคงตั้งถิ่นฐาน บ้านเรือน อยู่ที่เดิม เนื่องจากมีพื้นที่จำกัด และยังต้องหวังพึ่งทรัพยากรทางทะเล และชายฝั่ง...ชุมชนจะปรับตัวต่อผลกระทบที่เกิดขึ้นอย่างไร

Credit: http://www.greenforall.net

มูลนิธิรักษ์ไทย สำนักงานกระบี่ 55/16 หมู่บ้านพูลศิริคาซ่า ซิตี้ ตำบลปากน้ำ อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ 81000 Tel./Fax 075620103, 0898718426 This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.