กรมทรัพยากรน้ำบาดาล ดำเนินโครงการฟื้นฟูทรัพยากรน้ำบาดาลในพื้นที่ประสบอุทกภัยในปี 2554 โดยได้มอบหมายให้สำนักทรัพยากรน้ำบาดาลเขต 3 สระบุรี ประสานงานกับโรงเรียนที่อยู่ในโครงการน้ำโรงเรียน ซึ่งมีโรงผลิตน้ำดื่มและปรับปรุงคุณภาพน้ำดื่มจากน้ำบาดาล จำนวน 15 โรงเรียน ซึ่งเป็นโรงเรียนที่ไม่ได้รับผลกระทบจากอุทกภัยเมื่อปีที่ผ่านมา ได้ช่วยกันผลิตน้ำดื่มเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยแล้ง พร้อมเปิดและส่งมอบโรงผลิตน้ำดื่มสะอาดคุณภาพมาตรฐาน องค์การอนามัยโลก แห่งใหม่ ให้โรงเรียนท่าวุ้ง จ.ลพบุรี
นายปรีชา เร่งสมบูรณ์สุข รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า ปัจจุบันปัญหาการขาดแคลนน้ำสะอาดกำลังเพิ่มสูงขึ้นทั่วโลก เนื่องจากความต้องการใช้น้ำทั้งภาคเกษตร ภาคอุตสาหกรรม รวมถึงการอุปโภคบริโภคด้วย และภาวะขาดแคลนน้ำ ที่ผ่านมาก็พบว่า ประเทศไทยเผชิญกับภาวะขาดแคลนน้ำดื่มสะอาด จากสถานการณ์ภัยแล้ง และสถานการณ์มหาอุทกภัย โดยในปีที่ผ่านมา อุทกภัยทำให้ประชาชนหลายหมื่นครัวเรือนต้องขาดแคลนน้ำสะอาดเพื่อใช้ในการอุปโภคและบริโภค ดังนั้นจึงมอบหมายให้กรมทรัพยากรน้ำบาดาลดำเนินการฟื้นฟูเยียวยาพื้นที่ที่ประสบอุทกภัย โดยดำเนินการ ฟื้นฟูบ่อน้ำบาดาล ซ่อมแซมประปาหมู่บ้าน เครื่องสูบน้ำอุดกลบบ่อน้ำบาดาล และเจาะบ่อน้ำบาดาล ตลอดจนฟื้นฟูทรัพย์สินแหล่งน้ำบาดาลที่ได้รับความเสียหายจากอุทกภัยที่ผ่านมา ให้อยู่ในสภาพใช้งานได้ดีดังเดิม โดยใช้งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2555 ทั้งนี้เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมรับมือสถานการณ์ความแห้งแล้งที่จะมาถึงด้วย ซึ่งแหล่งน้ำบาดาล จะเป็นแหล่งน้ำที่ช่วยประชาชนได้ เพราะในช่วงหน้าแล้ง ปริมาณน้ำในเขื่อนมีน้อย แหล่งน้ำผิวดินจากแม่น้ำตามธรรมชาติก็เหือดแห้ง
นายสุพจน์ เจิมสวัสดิพงษ์ รองอธิบดีกรมทรัพยากรน้ำบาดาล กล่าวว่า โครงการการฟื้นฟูทรัพยากรน้ำบาดาลในพื้นที่ที่ประสบอุทกภัยนั้น เพื่อให้เกิดการใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ และเกิดประโยชน์สูงสุดกับประชาชน แต่การจะให้น้ำบาดาลมีประสิทธิภาพสูงสุดในการนำมาใช้นั้น จำเป็นต้องดำเนินการฟื้นฟูเยียวยาพื้นที่ที่ประสบอุทกภัย ฟื้นฟูบ่อบาดาล ด้วยวิธีการเป่าล้างบ่อบาดาล ไปพร้อม ๆ กับการให้ความรู้กับชุมชน โดยกรมทรัพยากรน้ำบาดาล มุ่งเน้น การมีส่วนร่วมของภาคประชาชน ได้แก่ บ้าน วัด โรงเรียน และสถานที่ราชการ ทั้งนี้เพื่อต้องการให้ประชาชนในพื้นที่ได้ตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของแหล่งน้ำบาดาลทรัพยากรน้ำที่ต้องช่วยกันดูแลรักษา เพราะแหล่งน้ำบาดาลมีคุณค่า และเป็นแหล่งน้ำสะอาดเพียงแหล่งน้ำเดียวที่มีอยู่ ในยามที่ประเทศเกิดภาวะวิกฤติจากภัยธรรมชาติ
ส่วนโครงการสำรวจและพัฒนาปรับปรุงคุณภาพน้ำบาดาลให้ได้มาตรฐานน้ำดื่มให้กับโรงเรียนทั่วประเทศ หรือ โครงการเครือข่ายน้ำโรงเรียน เป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตและสุขอนามัยที่ดีให้แก่นักเรียน เยาวชนในสถานศึกษา ส่งผลให้เกิดการเรียนรู้และความคิดสร้างสรรค์ได้ โดยโครงการนี้นอกจากนักเรียน และครูอาจารย์จะได้รับน้ำดื่มที่สะอาดแล้ว ยังก่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ เรื่องการบริหารจัดการน้ำสะอาด ซึ่งนักเรียนสามารถนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในอนาคต รวมทั้งยังให้บริการน้ำดื่มสะอาดแก่ชุมชนที่อยู่รายรอบโรงเรียนได้ ดังนั้นในการจัดทำระบบประปาบาดาลและระบบปรับปรุงคุณภาพน้ำบาดาลนั้น ทางโรงเรียนและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ยังได้ประโยชน์จากโครงการนี้อีกด้วย
ด้าน นายอุโรม แก้วจันทร์ ผู้อำนวยการสำนักทรัพยากรน้ำบาดาลเขต 3 (สระบุรี) กล่าวว่า โครงการสำรวจและพัฒนาปรับปรุงคุณภาพน้ำบาดาลให้ได้มาตรฐานน้ำดื่มให้กับโรงเรียนนั้น ถือเป็นโครงการที่มีประโยชน์มาก เพราะนอกจากจะช่วยหาน้ำดื่มที่สะอาดให้กับโรงเรียนที่ขาดแคลนแล้ว หากในอนาคตเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติไม่ว่าจะเป็นภัยแล้ง น้ำท่วม หรือแม้แต่โรคระบาด น้ำบาดาลก็ยังถือว่าเป็นน้ำที่สะอาดและสามารถนำมาใช้ในการอุปโภคบริโภคได้ ซึ่งสำหรับเขต 3 สระบุรี ได้มีโรงเรียนที่อยู่ในโครงการน้ำโรงเรียนและเป็นโรงเรียนที่มีโรงผลิตน้ำดื่มจำนวน 39 แห่ง แต่มีโรงเรียนจำนวน 15 แห่ง ที่ไม่ได้รับผลกระทบจากมหาอุทกภัยเมื่อปีที่แล้ว ได้ช่วยผลิตน้ำดื่มเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยทั้งในจังหวัดสระบุรี และยังส่งมาในพื้นที่กรุงเทพมหานครด้วย โดยใน 1 ชั่วโมง สามารถผลิตได้ถึง 500 ลิตร (ถ้าขวดน้ำมีขนาด 1 ลิตร ก็สามารถผลิตได้ถึง 500 ขวดโดยประมาณ) ซึ่งสามารถเดินเครื่องผลิตได้ 24 ชั่วโมง ดังนั้นในปีที่ผ่านมาทางจังหวัดสระบุรีได้ผลิตน้ำดื่มและส่งมาช่วยในพื้นที่กรุงเทพฯได้ถึงจำนวน 25,000 ขวดต่อวัน นอกจากโรงผลิตน้ำดื่มสามารถผลิตน้ำดื่มช่วยเหลือผู้ประสบภัยทั้งในยามเกิดน้ำท่วมหรือภัยแล้งแล้ว โครงการนี้ยังสามารถขยายผลสู่การดำเนินธุรกิจการผลิตน้ำดื่มสะอาดตามมาตรฐานขององค์การอนามัยโลกในรูปแบบสหกรณ์โรงเรียนหรือวิสาหกิจชุมชน ส่งเสริมให้เกิดอาชีพ สามารถสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนได้อีกด้วย ซึ่งมีเป้าหมายในอนาคต คือ สามารถสร้างโรงผลิตน้ำดื่มให้ได้ครบทุกตำบลทั่วประเทศ นอกจากโครงการนี้แล้วทางเขต 3 สระบุรี ยังได้ดำเนินโครงการฟื้นฟูทรัพยากรน้ำบาดาลในพื้นที่ประสบภัย ได้แก่ การแก้ไขบ่อน้ำบาดาล, ระบบประปาบาดาล , ปรับปรุงคุณภาพน้ำบาดาล และการเจาะทดแทน เพื่อเป็นการฟื้นฟูความเสียหายที่ได้รับจากมหาอุทกภัยให้สามารถนำกลับมาใช้งานได้ดีดังเดิม.
กรมทรัพยากรน้ำบาดาลรับมือภัยแล้งเร่งสร้างโรงผลิต...กู้วิกฤติช่วยชาวบ้าน
