รายละเอียดโครงการ
ภายใต้การเติบโตอย่างรวดเร็วและต่อเนื่องของความเป็นเมือง รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาวะโลกร้อนที่มีแนวโน้มทวีความรุนแรงมากขึ้น นับเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิด ปรากฏการณ์โดมความร้อน (Urban Heat Island; UHI) ซึ่งเกิดจากอุณหภูมิในบริเวณเมืองสูงกว่าบริเวณโดยรอบและคาดว่าจะมีความรุนแรง ส่งผลกระทบเพิ่มมากขึ้นในอนาคตอันใกล้ นอกจากนี้ เมืองยังเป็นแหล่งมลพิษจากกิจกรรมของมนุษย์ที่สำคัญที่ปลดปล่อยออกสู่บรรยากาศ ส่งผลต่อคุณภาพอากาศในระดับท้องถิ่น องค์ประกอบทางเคมีของบรรยากาศในระดับภูมิภาคและระดับโลกซึ่งสุดท้ายส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พื้นที่สีเขียว (Green space) ในเมือง มีบทบาทสำคัญช่วยลดอุณหภูมิและเพิ่มความชื้นซึ่งเป็นกลไกที่มีประสิทธิภาพในการลดผลกระทบโดมความร้อนและมลพิษอากาศ ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านสิ่งแวดล้อม (ศวฝ.) ได้ริเริ่มพัฒนารูปแบบการเพิ่มพื้นที่สีเขียวในเมืองด้วยป่านิเวศมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2560 และได้ดำเนินการศึกษาพลวัตร ศักยภาพการเก็บกักคาร์บอนและดัชนีฟังก์ชั่นของพื้นที่สีเขียวและป่านิเวศมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ เพื่อเป็นการขยายผลและต่อยอดการศึกษาในประเด็นดังกล่าว ให้คลอบคลุมถึงลักษณะ ปัจจัยและกลไกของพื้นที่สีเขียวในการลดผลกระทบจากความเป็นเมืองและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ศวฝ. จึงจัดทำข้อเสนอโครงการวิจัย เรื่อง การศึกษาพื้นที่สีเขียวในเมืองสำหรับลดผลกระทบจากโดมความร้อนและมลพิษอากาศ เพื่อศึกษาลักษณะและปัจจัยต่าง ๆ ของพื้นที่สีเขียวในเมืองขนาดใหญ่ของประเทศไทย ต่อการลดผลกระทบปรากฏการณ์โดมความร้อนและมลพิษอากาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งฝุ่นละอองขนาด 2.5 ไมครอน (PM2.5) เพื่อให้สามารถนำไปสรุปเป็นข้อเสนอแนะรูปแบบพื้นที่สีเขียวที่เหมาะสมที่สามารถนำไปเป็นแนวทางการลดผลกระทบจากโดมความร้อนและมลพิษทางอากาศในเมืองขนาดใหญ่ของประเทศไทยต่อไป
